Từ lâu nông nghiệp được coi là nền tảng, mũi nhọn trong phát triển kinh tế của xã Đông Khê, huyện Đông Sơn. Để đẩy mạnh phát triển sản xuất, nâng cao giá trị cho sản phẩm nông nghiệp của địa phương, chính quyền xã Đông Khê đã lên kế hoạch và triển khai chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi từ những diện tích lúa, hoa màu kém hiệu quả, năng suất thấp chuyển sang trồng các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao theo nhu cầu của thị trường. Xã cũng vận động người dân tích cực dồn điền đổi thửa để sản xuất tập trung, quy mô lớn áp dụng công nghệ cao vào sản xuất. Trong những năm gần đây, mô hình trồng hoa ứng dụng công nghệ cao đã và đang là điểm sáng trong phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn ở Đông Khê. Hiện nay, trên địa bàn xã đã có hơn 5ha trồng hoa theo hướng công nghệ cao cho hiệu quả kinh tế cao.
Trang trại trồng hoa áp dụng CNC của hộ gia đình anh Ngọc tại xã Đông Khê, huyện Đông Sơn
Với kinh nghiệm trồng hoa lâu năm cùng với lợi thế có vị trí nằm gần trung tâm TP. Thanh Hoá là nơi có thị trường tiêu thụ hoa lớn nhất cả tỉnh. Trong những năm gần đây, nhiều hộ trồng hoa trên địa bàn xã đã mạnh dạn mở rộng diện tích trồng hoa cùng với đó là ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất. Điển hình có thể kể đến hộ gia đình anh chị Ngọc Hoa (xã Đông Khê, huyện Đông Sơn) với diện tích trồng hoa gần 7 sào được trồng hoàn toàn trong nhà lưới áp dụng công nghệ tưới chủ động. Với diện tích đất gần 3.500 m2, sau khi tiến hành cải tạo mặt bằng, vườn tạp, anh Ngọc đã chủ động đầu tư xây dựng khu nhà lưới kiên cố bằng sắt thép, phủ kín nilon, cùng trang thiết bị chăm sóc tự động và bán tự động theo đúng quy trình kỹ thuật như màng phủ chống cỏ dại, hệ thống chiếu sáng, hệ thống phun mù, hệ thống tưới, bón phân nhỏ giọt tự động. Ngoài ra khi áp dụng hệ thống tưới tự động vào trồng hoa, người sản xuất có thể tính toán, kiểm soát được lượng nước, phân bón cung cấp cho mỗi gốc hoa từ lúc trồng cho đến khi thu hoạch, kỹ thuật hãm hoặc thúc hoa đều được thực hiện đồng loạt như nhau, chất lượng hoa từ đó cũng đồng đều và sắc nét hơn. Theo anh Ngọc, người có hơn 20 năm kinh nghiệm trong nghề trồng hoa chia sẻ: Việc đầu tư xây dựng nhà lưới áp dụng công nghệ cao vào sản xuất hoa tuy vốn đầu tư cao nhưng lại rất thuận lợi cho người trồng trong việc chăm sóc hoa. Trồng hoa trong nhà lưới sẽ giảm thiểu tối đa trình trạng sâu bệnh hại vì côn trùng không thể xâm nhập do được trồng trong môi trường khép kín có nhà lưới bao quanh, qua đó giảm được rất nhiều việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, hoa phát triển đồng đều, đạt chất lượng về màu sắc, tỷ lệ hoa đẹp chiếm tỉ lệ cao hơn trước nhiều. Nhiều loại hoa trước đây khi chưa trồng trong nhà lưới thì rất khó trồng như: hoa ly, hoa dơn, …thì nay đã được anh trồng thường xuyên cùng với các loại hoa truyền thống khác như: hoa hồng, hoa đồng tiền. Với việc trồng hoa ứng dụng công nghệ cao, hộ gia đình anh Ngọc cũng đã góp phần tạo thêm công ăn việc làm cho 3 lao động thường xuyên và 5 lao động thời vụ với mức thu nhập bình quân từ 5 triệu đồng/tháng, qua đó đã cái thiện thu nhập, nâng cao đời sống cho bà con địa phương. Bình quân với 1 ha trồng hoa áp dụng công nghệ cao cho doanh thu hàng năm lên tới hơn 800 triệu đồng, trừ tất cả các chi phí thu nhập của hộ gia đình anh Ngọc dao động từ 200 – 300 triệu đồng/năm.
Một số loại hoa như: ly, dơn,…đã có thể trồng quanh năm trong nhà lưới áp dụng công nghệ cao.
Ngoài ra, việc trồng hoa trong nhà lưới có thể trồng được quanh năm, với nhiều loại hoa khác nhau, đáp ứng nhu cầu thị trường theo từng thời điểm. So với trước đây, một số loại hoa chỉ trồng được theo mùa, nhiều loại hoa nếu trồng ngoài trời theo phương thức truyền thống khi mùa mưa đến sẽ gây ngập úng hư hỏng hoa là điều không tránh khỏi. Từ khi chuyển sang trồng hoa trong nhà lưới, người trồng hoa sẽ chủ động được quy trình trồng, chăm sóc và thu hoạch, hạn chế, khắc phục được những yếu tố bất lợi của thời tiết. Việc áp dụng công nghệ cao vào sản xuất hoa cũng giúp giảm tối đa lượng phân bón hoá học và thuốc BVTV trong quá trình trồng và chăm sóc qua đó vừa bảo vệ môi trường lại tiết kiệm được chi phí sản xuất. Việc thay đổi phương thức canh tác, sản xuất hoa truyền thống lâu nay đã mang lại hiệu quả, trong đó là một phần không nhỏ từ việc chuyển đổi sản xuất áp dụng công nghệ cao để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Hiện nay thị trường tiêu thụ hoa ở Đông Khê chủ yếu là các thương lái, chủ cửa hàng hoa ở nhiều nơi trong tỉnh như: TP. Thanh Hoá, TP. Sầm Sơn, Đông Sơn…đến tận nơi thu mua. Vì được trồng trong nhà lưới áp dụng công nghệ cao nên chất lượng hoa ở đây hơn hẳn nhiều nơi khác, lại có thể cung cấp được quanh năm. Nhất là, người trồng hoa có thể xây dựng lịch thời vụ trồng và thu hoạch vào đúng dịp lễ, tết nên giá bán cũng cao hơn.
Trồng hoa công nghệ cao không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế mà qua đó còn góp phần bảo vệ môi trường, tiết kiệm các nguồn tài nguyên hữu hạn như: nước, nhiên liệu… Thành công từ mô hình trồng hoa ứng dụng công nghệ cao tại xã Đông Khê, huyện Đông Sơn khi được nhân rộng sẽ là điểm nhấn trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao và góp phần thực hiện thành công định hướng cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững tại địa phương. Qua đó gia tăng giá trị cho sản phẩm, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân vốn quanh năm lam lũ với nghề chỉ biết ” trông nắng, trông mưa”.
Mạnh Tùng